In de coronacrisis hebben we ons als bestuurders, directeuren en managers van organisaties voor sociaal werk intensief bezig gehouden met crisisleiderschap en snelle beslissingen. Bevlogen medewerkers laten zien wat ons werk waard is en hoe snel we kunnen schakelen of een flinke tand bijzetten. Al die inzet droeg bij aan het voorkomen van nog grotere effecten van de pandemie. In ons webinar “Sociaal werk ná coronacrisis” zegt Renata Fideli van MeerWaarde in Hoofddorp dat we goud in handen hebben. De samenleving slaagde er met een preventieve aanpak in om het aantal coronabesmettingen beperkt te houden. Preventie loont en daaraan heeft het sociaal werk op allerlei manieren een belangrijke bijdrage geleverd. Transitiedeskundige Derk Loorbach trad op als inleider bij dat webinar. Hij betoogde hoe je vanuit een crisis tot een transformatie van het sociaal domein komt en pleitte voor “solidariteit 3.0”.
Gemeente Middelburg kiest voor investeren in preventie
‘We gaan meer digitaal doen en ons herbezinnen op interne en externe overleggen,’ vertelt Paul Vlootman, directeur-bestuurder van Welzijnswerk Midden-Drenthe. De provincie Drenthe is bekend vanwege haar noaberschap. Vlootman koestert die vanzelfsprekende vrijwillige inzet. ‘Wij hebben ongeveer 50 medewerkers, 600 gekwalificeerde vrijwilligers en zo’n 1200 los-vast vrijwilligers die specifieke doelgroepen bedienen, waarvan ze in een aantal gevallen ook zelf deel uitmaken.’ Hij heeft grote waardering voor de inzet van zijn medewerkers. ‘Zij doen hun werk met hart en ziel en dat vind ik heel mooi om te zien. Misschien waren we teveel met ons hoofd bezig en doen we dat nu meer vanuit ons hart. Laat die sociale harten maar kloppen!’
Nu de voorzorgsmaatregelen inzake het coronavirus zijn versoepeld, zijn de deuren van de 12 wijkcentra van Vitis Welzijn in Westland weer open met een beperkt activiteitenaanbod. Van de acht Buurt Informatiepunten zijn er vanaf 1 juli weer drie geopend. De vervoersdienst voor zestigplussers – de Plusbus – rijdt inmiddels ook weer naar tevredenheid van de inwoners, maar voorlopig worden per bus maximaal twee reizigers van A naar B gebracht. ‘We moeten met elkaar leren omgaan in een nieuwe werkelijkheid: bezoekers, vrijwilligers en onze medewerkers,’ zegt directeur-bestuurder Liesbeth Koornneef van Vitis Welzijn in Westland.
‘Wij hebben 800 medewerkers,’ zegt Robert Tops over Cordaad Welzijn. ‘750 vrijwilligers en 50 beroepskrachten.’ Een belangrijke bewuste keuze om onze vrijwilligers als volwaardig partner in onze uitvoering mee te nemen. Robert wil de komende jaren met dit team een succes maken van preventief werken. Bijzonder aan zijn organisatie de inzet voor bijzondere doelgroepen: zoals vluchtelingen en statushouders. De NPO wijdde een documentaire aan het wel en wee rond een groot AZC in zijn werkgebied. Ook de expertise op het gebied van Roma, veertig jaar opgebouwd zet Cordaad op de kaart.
‘We hebben nu de coronacrisis, een economische crisis, een anderhalve-meter-samenleving, kwetsbare wijken worden extra getroffen door corona en er zijn demonstraties tegen devoorzorgsmaatregelen. Voor heel veel mensen is duidelijk dat er iets fundamenteels aan de hand is. Het piept en kraakt op allerlei maatschappelijke terreinen. Het maatschappelijk ongenoegen en de roep om maatschappelijke verandering zijn al lang gaande.’ Aldus Derk Loorbach, directeur van het Dutch Research Institute For Transitions (DRIFT) en professor Socio-Economische Transities aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Na zijn inleiding over de transitie van het sociaal domein en “solidariteit 3.0” ging hij met een forum van vijf leden van Verdiwel in gesprek hoe sociaal werk er ná de coronacrisis uit moet zien. Die forumleden waren: René Verkuylen (Stichting DOCK, Rotterdam), Inge Wellecomme (WELZIN, Amersfoort), Renata Fideli (MeerWaarde, Hoofddorp), Lucien Peeters (Forte Welzijn, Groesbeek) en Bart van der Neut (WelschapSocius, Heemskerk).
‘In het sociaal werk gaat het vaak over eigenkracht, samenkracht en wijkkracht. In dit Verdiwel College met de Denker des Vaderlands Daan Roovers versterken we onze individuele en collectieve denkkracht!’ Met deze woorden opent voorzitter Greet Bouman deze bijeenkomst.
Eerder ingrijpen om erger te voorkomen. En daarbij gebruik maken van data en kennis. Daar draait het om bij Smart Start. Tijdens de Derde Inspiratiesessie “Van Curatie naar Preventie” vertelde programmamanager Vivian Jacobs over de factoren die Smart Start noodzakelijk maken en over de Kernstrategie van Smart Start, waarvan Design Thinking een belangrijk onderdeel is. Jetske van Oosten zet uiteen wat Design Thinking inhoudt en welke rol ontwerpers spelen in de transitieopgaven in de jeugdzorg en in de ouderenzorg. Van Oosten is programmaleider Actieagenda Ruimtelijk Ontwerp bij het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie in Rotterdam.